Burza w górach - co zrobić, aby przetrwać?
Co roku w Polsce kilkadziesiąt osób ginie przez porażenie piorunem, prawie wszystkie mają miejsce w górach. W związku z obecną sytuacją (covid-19) większość z nas urlop spędzi w kraju. Wychodząc Wam na przeciw przedstawimy nasze sposoby na przetrwanie burzy w górach.
Uciekać? Położyć się na ziemi? Szukać schronienia? Co zrobić gdy podczas wędrówki na szczyt zastanie nas burza? Oczywiście (a przynajmniej mamy taką nadzieję) każdy z nas wybierając się na szlak ma świadomość, że pogoda w górach jest bardzo zmienna i musimy być gotowi na każdą ewentualność. Co ze sobą zabrać? Parasol? Ponczo? Tarp? Namiot? Jak ochronić swój plecak?
Zacznijmy od tego, że latem burze w górach są bardzo częstym zjawiskiem, dlatego baczna obserwacja to podstawa każdej wyprawy. Przede wszystkim trzeba jasno powiedzieć, że nie będziemy bezpieczni w górach podczas burzy, a najlepszym miejscem na jej przetrwanie będzie schronisko. Jeśli jednak nie mamy go w pobliżu, musimy szukać rozwiązań, które zmniejszą ryzyko uderzenia piorunem.
Nasze wskazówki - czego unikać, jak się zachować:
- Unikaj burzy - obserwuj zmieniającą się pogodę. Przed wyjściem sprawdź prognozę pogody. Swoją wycieczkę zaplanuj na godziny wczesno poranne, tak by zejść ze szlaku przed południem. Burze zazwyczaj pojawiają się wczesnym popołudniem. Ciemne podbrzusze chmur, zimny wiatr oraz zapach deszczu to pierwsze oznaki złej pogody. Dopóki nie słyszysz grzmotów burza jest daleko i jesteś bezpieczny, ale nie myśl, że uda Ci się dotrzeć do celu, już wtedy powinieneś szukać schronienia.
- Unikaj bezpośredniego kontaktu z elektrycznością, instalacjami wodnymi, metalem, wodą. Pamiętaj, że szopy, budynki gospodarcze, namioty zapewniają zerową ochronę - szukaj miejsc i schronień, które posiadają mechanizmy uziemiające.
- Nie panikuj, zachowuj spokój i podejmuj odpowiednie środki ostrożności. Jeśli znajdujesz się na otwartym polu, wysokim szczycie czy obszarze wodnym - szybko opuść te miejsca. Jeżeli uciekasz to podążaj zawietrzną stroną - przeciwną do zbliżającej się burzy.
- Jeśli znajdujesz się w lesie - znajdź grupę małych drzew otoczonych wysokimi, znajdź niższy, suchy teren (depresja, wąwóz). Unikaj pojedynczych, wysokich drzew oraz wystających skał czy grzbietów. Nie korzystaj z telefonu komórkowego.
- Jeśli jesteś na otwartym terenie - znajdź nisko położony, suchy teren, tak by stać się najmniejszym możliwym celem - kucnij, głowę weź między kolana i zatkaj uszy. Nie kładź się na ziemi i nie dotykaj jej! (minimalizuj z nią kontakt)
- Inne miejsca - jeżeli masz możliwość schroń się w samochodzie lub innym bezpiecznym miejscu, nie w namiocie (namiot, tarp ochroni Cię wyłącznie przed przemoczeniem). Unikaj zbiorników wodnych i miejsc, które mogą bardzo szybko zapełnić się wodą.
- Mit - urządzenia elektroniczne, metal wśród Twojego wyposażenia plecaka nie przyciąga piorunów, więc nie musisz pozbywać się wszystkiego. ALE! np. "wysokość, spiczasty kształt i izolacja są dominującymi czynnikami kontrolującymi, gdzie uderzy piorun". Dlatego w pierwszej kolejności pozbądź się metalowych kijków trekingowych czy innych przedmiotów przyciągających pioruny. Pamiętaj jednak, że lepiej unikać metalu, przez który piorun przechodzi. Sprawdź czy Twój plecak ma metalowy stelaż! Jeżeli masz czas usuń wszystkie metalowe elementy. Pozbądź się również namokniętych wodą lin.
- Unikaj przedmiotów i miejsc, przewodzących prąd takich jak np. ogrodzenia metalowe czy linie energetyczne. Pamiętaj też, że jeżeli piorun uderzy w jakiś obiekt to jego odłamki mogą Cię zranić.
- Jeżeli maszerujecie w grupie - rozdzielcie się. Zmniejszy to ryzyko uderzenia w wiele osób.
- Zabezpiecz swój sprzęt i plecak przed przemoczeniem. Do tego może posłużyć Ci pokrowiec, peleryna na plecak, tarp z którego możesz zbudować schronienie, namiot czy ponczo. Zadbaj, żebyś w plecaku miał rzeczy i odzież na przebranie - mokrym będzie ciężko kontynuować Ci wędrówkę. Mokra odzież, buty, skarpetki czy bielizna mogą przyczynić się do powstania otarć, które mocno utrudnią marsz.
- Zasada 30 sekund/30 minut. Jeżeli dźwięk grzmotu dociera do Ciebie w mniej niż 30 sekund po błysku musisz szukać jak najszybciej schronienia według powyższych reguł. Po przejściu burzy, odczekaj w schronieniu co najmniej 30 minut przed wznowieniem dalszej wędrówki.
WAŻNE - Jak sprawdzić jak daleko ode mnie jest piorun?
Policz ile sekund mija pomiędzy błyskiem a dźwiękiem grzmotu który usłyszysz. Następnie podziel tą liczbę przez 3 - wówczas uzyskasz odległość w kilometrach.
Mamy nadzieję, że nasze wskazówki nigdy nikomu z Was się nie przydadzą :)
